سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی طب اسلامی

Authors

نجلا حریری

فاطمه وفایی

abstract

سابقه و هدف: هر چند که خدمات علمی برجسته ایرانیان در دوران پس از اسلام بر کسی پوشیده نیست، اما به دلیل این که نگارش متون علمی در آن دوران به زبان عربی بوده است، تفکیک سهم ایرانیان و اعراب در رشد و توسعه طب سنتی اسلامی بدون انجام پژوهش های دقیق ممکن نخواهد بود. از همین  رو پژوهش حاضر به بررسی سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی در طب اسلامی می پردازد. مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه کتابخانه ای و توصیفی انجام گرفت و جامعه آماری پژوهش شامل 4000 عنوان نسخه خطی عربی موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. با استفاده از فهرست نسخه‫های خطی عربی کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران (مجلدات 7-19) سیاهه وارسی از نسخه‫های خطی تالیفی درطب اسلامی به زبان عربی به تفکیک (عنوان، مؤلف، زمان تألیف، موضوع، کاتب و زمان کتابت) تهیه شد. برای اثبات ایرانی بودن مؤلفین و دانشمندان به منابع و کتب رجال شناسی رجوع شده و از مولفین و دانشمندان شرح حال تهیه گردید. سپس اطلاعات بدست آمده توسط نرم افزارهای اکسل و اس پی اس اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: از میان 4000 عنوان نسخه بررسی شده فهرست نسخه­های خطی عربی کتابخانه ملی ایران، تعداد 186 عنوان (7/4 درصد) در موضوع های طب اسلامی بوده است و از این تعداد، 109 منبع برابر 6/58 درصد توسط مولفان ایرانی نگارش شده و در مقابل 50 منبع برابر با 9/26 درصد توسط مولفان غیر ایرانی به رشته تحریر درآمده است. در مورد 5/14 از نسخ مورد بررسی، ملیت مؤلف نامشخص بوده است. بیشترین درصد (6/37) نسخ خطی عربی طب اسلامی موجود در سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران که توسط دانشمندان ایرانی تألیف شده، تا قرون ششم تألیف شده است. نتیجه ­گیری: به نظر می رسد که دانشمندان ایرانی در ایجاد نسخ خطی و پیشبرد علم در طب اسلامی در دوره تمدن اسلامی نقش شاخص و برجسته‫ای داشته‫اند. چنین پژوهش هایی می توانند زمینه های تقویت خودباوری در جامعه پزشکی کشور را فراهم آورند و پیشینه علمی پرافتخار اسلامی- ایرانی را به عنوان شالوده محکمی برای آینده درخشان دانش پزشکی در کشور مطرح نمایند

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی طب اسلامی

سابقه و هدف: هر چند که خدمات علمی برجسته ایرانیان در دوران پس از اسلام بر کسی پوشیده نیست، اما به دلیل این که نگارش متون علمی در آن دوران به زبان عربی بوده است، تفکیک سهم ایرانیان و اعراب در رشد و توسعه طب سنتی اسلامی بدون انجام پژوهش های دقیق ممکن نخواهد بود. از همین  رو پژوهش حاضر به بررسی سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی در طب اسلامی می پردازد. مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه کت...

full text

شناسایی و تعیین ویژگی‌های نسخ خطی بافت اطلاعاتی ایرانی-اسلامی از دیدگاه سازماندهی اطلاعات و دانش

هدف: شناسایی و تعیین ویژگی‌‌های نسخ خطی بافت اطلاعاتی ایرانی-اسلامی برای توصیف آنها از دیدگاه سازماندهی اطلاعات و دانش. روش‌شناسی: این پژوهش توسعه‌ای-کاربردی با روش تحلیل محتوا انجام شده است. با استفاده از روش‌ اسنادی و فن دلفی، ویژگی‌های (داده‌های) نسخ خطی بافت اطلاعاتی ایرانی-اسلامی استخراج و تنظیم شد. 14 متخصص و صاحب‌نظر در حوزه‌های نسخه‌پژوهی و سازمان...

full text

بررسی استانداردهای به‌کار رفته در توصیف نسخ‏ خطی در پایگاه‏‌های اطلاعاتی پیوسته نسخ خطی اسلامی

هدف: هدف از مقاله حاضر، بررسی میزان یکدستی در توصیف نسخه‏‌های خطی در پایگاه‏‌های نسخ ‏خطی اسلامی از سه منظر فهرستنویسی، یکدستی عناوین، موضوعات و نام مؤلفان وکاتبان، و همچنین استانداردهای ابرداده‏ای است. روش/رویکرد ‏پژوهش: برای رسیدن به هدف مذکور، از روش پیمایش توصیفی استفاده شده است به این صورت که در ابتدا پایگاه‏‌های اطلاعاتی نسخ ‏خطی اسلامی شناسایی و سپس از طریق مکاتبه با افراد مطلع در این پا...

full text

سهم دانشمندان ایرانی و مسلمان در تدوین زبانشناسی

عنوان این رساله "سهم دانشمندانی ایرانی و مسلمان در تدوین زبانشناسی" است . هدف این مجموعه، معرفی شماری از زبانشناسان ایران و مسلمان و بررسی آرا و دیدگاهها و سهم آنان در این علم می باشد. ابتدا به سابقه فرهنگی و تمدن ایرانی در دوره قبل از اسلام اشاره می شود. با ظهوذ اسلام و تشویق و ترغیب مسلمانان به کسب علم، که لزوم فراگیری و تسلط بر زبان عربی را ایجاب می کرد، دوره دیگری رقم خورد، که دوره اسلامی ش...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
طب سنتی اسلام و ایران

جلد ۶، شماره ۴، صفحات ۲۷۹-۲۸۵

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023